Shri: Różnice pomiędzy wersjami
m (grafika) |
m (Czepiński, 2023) |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Kamil Kamiński]] | |Autor = [[Kamil Kamiński]] | ||
| + | |Korekta = [[Paweł Konarzewski]] | ||
|nazwa = ''Shri'' | |nazwa = ''Shri'' | ||
|długość = ok. 2 m | |długość = ok. 2 m | ||
| Linia 35: | Linia 36: | ||
==Materiał kopalny i historia== | ==Materiał kopalny i historia== | ||
| + | [[Plik:Shri specimens skeletal.png|thumb|Sylwetka ''Shri'' wraz z zaznaczonymi odnalezionymi kośćmi. Na niebiesko został oznaczony okaz [[holotyp]]owy, na pomarańczowo ZPAL MgD-I/97. Źródło: Czepiński, 2023 [https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Shri_specimens_skeletal.png#mw-jump-to-license].]] | ||
[[Holotyp]] oznaczony jako IGM 100/980 to częściowo [[artykułowany]] szkielet pozaczaszkowy obejmujący 23 kręgi przedkrzyżowe, miednicę, przednie kręgi ogonowe i szewrony, prawą kończynę tylną i lewą kość piszczelowo-stępową (ang. ''tibiotarsus''). Szczątki te odkrył w 1991 r. [[Mark Norell]]. Przez długi czas uważano, że mogły one należeć do ''[[Velociraptor]]''. Dopiero w 2021 r. Turner i współpracownicy ustanowili dla niego nowy [[rodzaj]] i [[gatunek]]. | [[Holotyp]] oznaczony jako IGM 100/980 to częściowo [[artykułowany]] szkielet pozaczaszkowy obejmujący 23 kręgi przedkrzyżowe, miednicę, przednie kręgi ogonowe i szewrony, prawą kończynę tylną i lewą kość piszczelowo-stępową (ang. ''tibiotarsus''). Szczątki te odkrył w 1991 r. [[Mark Norell]]. Przez długi czas uważano, że mogły one należeć do ''[[Velociraptor]]''. Dopiero w 2021 r. Turner i współpracownicy ustanowili dla niego nowy [[rodzaj]] i [[gatunek]]. | ||
| + | |||
| + | Czepiński (2023) przypisał do rodzaju ''Shri'' nowy okaz o numerze katalogowym ZPAL MgD-I/97 składający się z niekompletnej czaszki oraz częściowej lewej kończyny tylnej na podstawie morfologii stopy. | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | ''Shri'' wielkością i zapewne również wyglądem przypominała swojego kuzyna [[Velociraptor|welocyraptora]], będąc niewielkim, ptakopodobnym, ale zwinnym i dobrze uzbrojonym drapieżnikiem. W odróżnieniu od niego miała jednak słabo rozwinięty czwarty krętarz na kości udowej, różniła się również budową kręgów szyjnych. Ponadto ''Shri'' miała dłuższe śródstopie i większy pazur na drugim palcu stopy. Można zakładać, że zwierzę to pokryte było piórami, których występowanie stwierdzono u kilku innych | + | [[Plik:Shri ZPAL MgD-I 97 specimen.png|thumb|Okaz ZPAL MgD-I/97. Źródło: Czepiński, 2023 [https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Shri_ZPAL_MgD-I_97_specimen.png#mw-jump-to-license]]] |
| + | ''Shri'' wielkością i zapewne również wyglądem przypominała swojego kuzyna [[Velociraptor|welocyraptora]], będąc niewielkim, ptakopodobnym, ale zwinnym i dobrze uzbrojonym drapieżnikiem. W odróżnieniu od niego miała jednak słabo rozwinięty czwarty krętarz na kości udowej, różniła się również budową kręgów szyjnych. Ponadto ''Shri'' miała dłuższe śródstopie i większy pazur na drugim palcu stopy. Można zakładać, że zwierzę to pokryte było piórami, których występowanie stwierdzono u kilku innych [[dromeozauryd]]ów (Turner i in,. 2021). | ||
| + | |||
| + | Dinozaur ten miał smukłą i krótką czaszkę w stosunku do innych przedstawicieli [[Velociraptorinae]]. Cecha ta również występuje u jego północnoamerykańskich kuzynów, jednak u ''Shri'' wykształciła się w wyniku [[konwergencja|ewolucji konwergentnej]] (Czepiński, 2023). | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 53: | Linia 60: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Turner, A.H., Montanari, S., Norell, M.A. (2021). "A New Dromaeosaurid from the Late Cretaceous Khulsan Locality of Mongolia" (PDF). American Museum Novitates. 2020 (3965): 1–48. doi:10.1206/3965.1. </small> | + | <small>Czepiński, Ł. (2023). "Skull of a dromaeosaurid dinosaur ''Shri devi'' from the Upper Cretaceous of the Gobi Desert suggests convergence to the North American forms". Acta Palaeontologica Polonica 68. [[doi:10.4202/app.01065.2023]] |
| + | |||
| + | Turner, A.H., Montanari, S., Norell, M.A. (2021). "A New Dromaeosaurid from the Late Cretaceous Khulsan Locality of Mongolia" (PDF). American Museum Novitates. 2020 (3965): 1–48. [[doi:10.1206/3965.1]]. </small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Wersja z 13:44, 25 cze 2023
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Korekta: | Paweł Konarzewski |
| Shri | |
|---|---|
| Długość | ok. 2 m |
| Dieta | mięsożerny |
| Miejsce | Mongolia
ajmak południowogobijski (formacja Barun Goyot) |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja Shri. Autor: FunkMonk (Michael B. H.) [3] | |
Wstęp
Shri to rodzaj stosunkowo niewielkiego teropoda z rodziny Dromaeosauridae, żyjącego na terenie dzisiejszej Mongolii w późnej kredzie. Zwierzę to nazwano na cześć kobiecego bóstwa opiekuńczego w buddyzmie tybetańsko-mongolskim. Jego bliskim krewnym był bardziej znany Velociraptor.
Materiał kopalny i historia
Holotyp oznaczony jako IGM 100/980 to częściowo artykułowany szkielet pozaczaszkowy obejmujący 23 kręgi przedkrzyżowe, miednicę, przednie kręgi ogonowe i szewrony, prawą kończynę tylną i lewą kość piszczelowo-stępową (ang. tibiotarsus). Szczątki te odkrył w 1991 r. Mark Norell. Przez długi czas uważano, że mogły one należeć do Velociraptor. Dopiero w 2021 r. Turner i współpracownicy ustanowili dla niego nowy rodzaj i gatunek.
Czepiński (2023) przypisał do rodzaju Shri nowy okaz o numerze katalogowym ZPAL MgD-I/97 składający się z niekompletnej czaszki oraz częściowej lewej kończyny tylnej na podstawie morfologii stopy.
Budowa
Shri wielkością i zapewne również wyglądem przypominała swojego kuzyna welocyraptora, będąc niewielkim, ptakopodobnym, ale zwinnym i dobrze uzbrojonym drapieżnikiem. W odróżnieniu od niego miała jednak słabo rozwinięty czwarty krętarz na kości udowej, różniła się również budową kręgów szyjnych. Ponadto Shri miała dłuższe śródstopie i większy pazur na drugim palcu stopy. Można zakładać, że zwierzę to pokryte było piórami, których występowanie stwierdzono u kilku innych dromeozaurydów (Turner i in,. 2021).
Dinozaur ten miał smukłą i krótką czaszkę w stosunku do innych przedstawicieli Velociraptorinae. Cecha ta również występuje u jego północnoamerykańskich kuzynów, jednak u Shri wykształciła się w wyniku ewolucji konwergentnej (Czepiński, 2023).
Spis gatunków
| Shri | Turner, Montanari i Norell, 2021 |
| = „Ichabodcraniosaurus” | Novacek, 1996 |
| S. devi | Turner, Montanari i Norell, 2021 |
Bibliografia
Czepiński, Ł. (2023). "Skull of a dromaeosaurid dinosaur Shri devi from the Upper Cretaceous of the Gobi Desert suggests convergence to the North American forms". Acta Palaeontologica Polonica 68. doi:10.4202/app.01065.2023
Turner, A.H., Montanari, S., Norell, M.A. (2021). "A New Dromaeosaurid from the Late Cretaceous Khulsan Locality of Mongolia" (PDF). American Museum Novitates. 2020 (3965): 1–48. doi:10.1206/3965.1.
![[3]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Shri_devi.jpg){kind=link}
![[1]](https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Shri_specimens_skeletal.png#mw-jump-to-license){kind=link}
![[2]](https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Shri_ZPAL_MgD-I_97_specimen.png#mw-jump-to-license){kind=link}