Ilokelesia: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Ilokelesia''}} | {{DISPLAYTITLE:''Ilokelesia''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Kamil Kamiński]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]] |
| − | + | |nazwa = ''Ilokelesia'' (ilokelezja) | |
| − | + | |długość = ok. 5,3 m | |
| − | + | |masa = ok. 200 kg | |
| − | + | |wysokość = | |
| − | | | + | |dieta = mięsożerny |
| − | + | |miejsce = [[Argentyna]] - Neuquén | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | [[ | ||
| − | | | + | <small>(dolne warstwy [[formacja|formacji]] [[Huincul]]) |
| − | + | |czas = {{Występowanie|97|93}} | |
| − | | ok. 97- | + | ok. 97-93 [[Ma]]<br> |
| − | + | <small>[[późna kreda]] (środkowy [[cenoman]] – wczesny [[turon]])</small> | |
| − | <small>[[ | + | |systematyka = [[Dinosauria]] |
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
| Linia 37: | Linia 22: | ||
[[Ceratosauria]] | [[Ceratosauria]] | ||
| − | [[Abelisauridae]] | + | [[Abelisauroidea]] |
| + | |||
| + | (?)<ref>Np.[[Theropoda#Smith_i_in..2C_2007|Smith i in., 2007]]</ref> [[Abelisauridae]] | ||
| − | [[Brachyrostra]] | + | [[Carnotaurinae]]<ref>Systematyka za [[Ceratosauria#Longrich_i_in..2C_2017|Longrich i in., 2017]], gdzie [[Carnotaurinae]] =[[Brachyrostra]]. Alternatywna systematyka w ramach [[Abelisauridae]] to:<br> |
| − | - | + | 1) [[Brachyrostra]] ([[Ceratosauria#Tortosa_i_in..2C_2014|Tortosa i in., 2014]]; [[Ceratosauria#Filippi_i_in..2C_2016|Filippi i in., 2016]]);<br> |
| − | + | 2) [[Brachyrostra]]: [[Abelisaurinae]] ([[Ceratosauria#Farke_i_Sertich.2C_2013|Farke i Sertich, 2013]]; [[Ceratosauria#Canale_i_in..2C_2016|Canale i in., 2016]]);<br> | |
| − | < | + | 3) [[Neoceratosauria]]: [[Abelisauroidea]]: [[Carnotaurinae]] ([[Ceratosauria#Wang_i_in..2C_2017|Wang i in., 2017]]);<br> |
| − | | | + | 4) [[Carnotaurinae]]: [[Brachyrostra]] ([[Ceratosauria#Canale_i_in..2C_2009|Canale i in., 2009]]; [[Ceratosauria#Pol_i_Rauhut.2C_2012|Pol i Rauhut, 2012]]; [[Ceratosauria#Rauhut_i_Carrano.2C_2016|Rauhut i Carrano, 2016]]);<br> |
| − | + | 5) [[Carnotaurinae]] (=[[Brachyrostra]]): ?[[Carnotaurini]] ([[Ceratosauria#S.C3.A1nchez-Hern.C3.A1ndez_i_Benton.2C_2013|Sánchez-Hernández i Benton, 2014]]);<br> | |
| − | | | + | 6) [[Carnotaurinae]] (=[[Brachyrostra]]) ([[Ceratosauria#Carrano_i_Sampson.2C_2008|Carrano i Sampson, 2008]]);<br> |
| − | | | + | 7) [[Carnotaurini]]: [[Abelisaurinae]] |
| − | + | ([[Ceratosauria#Hendrickx_i_in..2C_2016|Hendrickx i in., 2016]])</ref> | |
| − | + | |grafika = Ilokelesiaaaa.jpg | |
| − | + | |podpis = Rekonstrukcja ''Ilokelesia''. Autor: Odhránt [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ilokelesiaaaa.jpg] | |
| − | + | |PorównanieGrupa = | |
| + | |PorównanieDługość = | ||
| + | |mapa = | ||
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Ilokelesia'' była średniej wielkości mięsożernym [[teropod]]em, występującym na obszarze dzisiejszej Argentyny w | + | ''Ilokelesia'' była średniej wielkości mięsożernym [[teropod]]em, występującym na obszarze dzisiejszej Argentyny w "środkowej" kredzie. Fragmentaryczne szczątki tego dinozaura odkryto w Argentynie w 1991 r. W 2000 r. ilokelezja została opisana przez duet znanych argentyńskich paleontologów: Rodolfo Corię oraz Leonardo Salgado. Początkowo uznawana za [[takson bazalny|bazalnego]] abelizauroida, obecnie klasyfikowana jest w rodzinie Abelisauridae (zob. [[Ceratosauria#Kladogramy]]). |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| Linia 61: | Linia 51: | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | ''Ilokelesia'' była średniej wielkości abelizaurydem. Wyróżniała się kilkoma unikalnymi cechami kości kwadratowej oraz kręgów. Kręgi grzbietowe nie miały pleuroceli. Początkowo uznano, że kość zaoczodołowa miała nietypowy, ostry i nierozszerzony koniec wyrostka jarzmowego, jednak taka interpretacja najprawdopodobniej była błędna i wynikała ze złego stanu zachowania holotypu. Ponowne zbadanie szczątków dowiodło, że ów koniec był prostokątny z dobrze rozwiniętym rozszerzeniem o wachlarzowatym kształcie, typowym dla abelizaurydów (Novas i in., 2013). | + | ''Ilokelesia'' była średniej wielkości abelizaurydem. Wyróżniała się kilkoma unikalnymi cechami kości kwadratowej oraz kręgów (Coria i Salgado, 2000; Carrano i Sampson, 2008). Kręgi grzbietowe nie miały pleuroceli. Początkowo uznano, że kość zaoczodołowa miała nietypowy, ostry i nierozszerzony koniec wyrostka jarzmowego, jednak taka interpretacja najprawdopodobniej była błędna i wynikała ze złego stanu zachowania holotypu. Ponowne zbadanie szczątków dowiodło, że ów koniec był prostokątny z dobrze rozwiniętym rozszerzeniem o wachlarzowatym kształcie, typowym dla abelizaurydów (Novas i in., 2013). W kwestii rozmiarów zob. [[Abelisauridae#Wymiary]]. |
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
| − | + | Zobacz: [[Huincul#Paleośrodowisko]]. | |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 71: | Linia 61: | ||
| {{Kpt|[[Rodolfo Coria|Coria]]}} i {{Kpt|[[Leonardo Salgado|Salgado]]}}, [[2000]] | | {{Kpt|[[Rodolfo Coria|Coria]]}} i {{Kpt|[[Leonardo Salgado|Salgado]]}}, [[2000]] | ||
|- | |- | ||
| − | | {{V|''I. | + | | {{V|''I. aguadagrandensis''}} |
| {{Kpt|[[Rodolfo Coria|Coria]]}} i {{Kpt|[[Leonardo Salgado|Salgado]]}}, [[2000]] | | {{Kpt|[[Rodolfo Coria|Coria]]}} i {{Kpt|[[Leonardo Salgado|Salgado]]}}, [[2000]] | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small> | + | <small>Carrano, M. T., & Sampson, S. D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236. |
| − | Coria, R.A., Salgado, L. (2000) | + | |
| + | Coria, R. A., Salgado, L. (2000) "A basal Abelisauria Novas 1992 (Theropoda-Ceratosauria) from the Cretaceous of Patagonia, Argentina" Gaia, 15, 89-102 | ||
| + | |||
| + | Grillo, O. N. & Delcourt, R. (2017) "Allometry and body length of abelisauroid theropods: ''Pycnonemosaurus nevesi'' is the new king" Cretaceous Research, 69, 71-89. [[doi:10.1016/j.cretres.2016.09.001]] | ||
| − | + | Novas, F. E., Agnolin, F. L., Ezcurra, M. D., Porfiri, J., Canale, J. I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" | |
| + | Cretaceous Research, 45, 174–215. [[doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001]] | ||
| − | + | <references/></small> | |
| − | |||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 94: | Linia 87: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Cenoman]] | [[Kategoria:Cenoman]] | ||
| + | [[Kategoria:Turon]] | ||
Aktualna wersja na dzień 10:31, 22 cze 2025
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Korekta: | Maciej Ziegler |
| Ilokelesia (ilokelezja) | |
|---|---|
| Długość | ok. 5,3 m |
| Masa | ok. 200 kg |
| Dieta | mięsożerny |
| Miejsce | Argentyna - Neuquén |
| Czas |
ok. 97-93 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
(?)[1] Abelisauridae |
 Rekonstrukcja Ilokelesia. Autor: Odhránt [1] | |
Wstęp
Ilokelesia była średniej wielkości mięsożernym teropodem, występującym na obszarze dzisiejszej Argentyny w "środkowej" kredzie. Fragmentaryczne szczątki tego dinozaura odkryto w Argentynie w 1991 r. W 2000 r. ilokelezja została opisana przez duet znanych argentyńskich paleontologów: Rodolfo Corię oraz Leonardo Salgado. Początkowo uznawana za bazalnego abelizauroida, obecnie klasyfikowana jest w rodzinie Abelisauridae (zob. Ceratosauria#Kladogramy).
Materiał kopalny
Holotyp (PVPH-35) obejmuje prawą kość zaoczodołową i kwadratową, kłykieć potyliczny, dwa kręgi szyjne, tylny kręg grzbietowy, pięć środkowych kręgów ogonowych, trzy fragmentaryczne żebra szyjne, osiem łuków naczyniowych, osiem paliczków i dwa pazury tylnych kończyn (Coria i Salgado, 2000).
Etymologia
Nazwa Ilokelesia pochodzi od słów ilo oraz kelesio, oznaczających odpowiednio „mięso” oraz „gad”, „jaszczur”. Całość można tłumaczyć jako „mięsożerny jaszczur”. Epitet gatunkowy aguadagrandensis nawiązuje do Aguada Grande, miejsca znalezienia jego szczątków (Coria i Salgado, 2000).
Budowa
Ilokelesia była średniej wielkości abelizaurydem. Wyróżniała się kilkoma unikalnymi cechami kości kwadratowej oraz kręgów (Coria i Salgado, 2000; Carrano i Sampson, 2008). Kręgi grzbietowe nie miały pleuroceli. Początkowo uznano, że kość zaoczodołowa miała nietypowy, ostry i nierozszerzony koniec wyrostka jarzmowego, jednak taka interpretacja najprawdopodobniej była błędna i wynikała ze złego stanu zachowania holotypu. Ponowne zbadanie szczątków dowiodło, że ów koniec był prostokątny z dobrze rozwiniętym rozszerzeniem o wachlarzowatym kształcie, typowym dla abelizaurydów (Novas i in., 2013). W kwestii rozmiarów zob. Abelisauridae#Wymiary.
Paleoekologia
Zobacz: Huincul#Paleośrodowisko.
Spis gatunków
| Ilokelesia | Coria i Salgado, 2000 |
| I. aguadagrandensis | Coria i Salgado, 2000 |
Bibliografia
Carrano, M. T., & Sampson, S. D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.
Coria, R. A., Salgado, L. (2000) "A basal Abelisauria Novas 1992 (Theropoda-Ceratosauria) from the Cretaceous of Patagonia, Argentina" Gaia, 15, 89-102
Grillo, O. N. & Delcourt, R. (2017) "Allometry and body length of abelisauroid theropods: Pycnonemosaurus nevesi is the new king" Cretaceous Research, 69, 71-89. doi:10.1016/j.cretres.2016.09.001
Novas, F. E., Agnolin, F. L., Ezcurra, M. D., Porfiri, J., Canale, J. I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" Cretaceous Research, 45, 174–215. doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001
- ↑ Np.Smith i in., 2007
- ↑ Systematyka za Longrich i in., 2017, gdzie Carnotaurinae =Brachyrostra. Alternatywna systematyka w ramach Abelisauridae to:
1) Brachyrostra (Tortosa i in., 2014; Filippi i in., 2016);
2) Brachyrostra: Abelisaurinae (Farke i Sertich, 2013; Canale i in., 2016);
3) Neoceratosauria: Abelisauroidea: Carnotaurinae (Wang i in., 2017);
4) Carnotaurinae: Brachyrostra (Canale i in., 2009; Pol i Rauhut, 2012; Rauhut i Carrano, 2016);
5) Carnotaurinae (=Brachyrostra): ?Carnotaurini (Sánchez-Hernández i Benton, 2014);
6) Carnotaurinae (=Brachyrostra) (Carrano i Sampson, 2008);
7) Carnotaurini: Abelisaurinae (Hendrickx i in., 2016)
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ilokelesiaaaa.jpg){kind=link}