Cariocecus

Autor:

Paweł Konarzewski

---

Cariocecus
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Portugalia - Setubal (formacja Papo Seco)
Czas	Trias 252 Jura 201,4 Kreda 143,1 66 ok. 125-124 Ma wczesna kreda (barrem)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ornithopoda Iguanodontia Hadrosauroidea
Rekonstrukcja przyżyciowa Cariocecus. Autor: Ddinodan [1]

Wstęp

Cariocecus to rodzaj iguanodonta blisko spokrewnionego z Brighstoneus i Comptonatus żyjącego we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Portugalii. Jest to czwarty nazwany przedstawiciel Iguanodontia z Portugalii i jednocześnie pierwszy opisany na podstawie materiału czaszkowego.

Materiał kopalny

Holotyp (SHN.832) to niekompletna czaszka obejmująca fragment kości przedszczękowej, kości nosowe, prawą kość szczękową z 12 wyrzniętymi zębami, prawą kość jarzmową, prawą kość skrzydłową zewnętrzną, prawą kość łzową, prawą kość przedczołową, prawą kość nadoczodołową, kości czołowe, prawą kość zaoczodołową oraz niemal kompletną podstawę czaszki z oddzielonymi kośćmi przyklinową oraz oczodołowo-klinową. Czaszka należąca do niedojrzałego osobnika została odnaleziona w 2016 roku.

Budowa i paleobiologia

Cariocecus był średniej wielkości iguanodontem mającym niespotykaną budowę czaszki. Ogólny profil czaszki był niski, a jej sklepienie spłaszczone. W odróżnieniu do niektórych ornitopodów, takich jak Muttaburrasaurus, Altirhinus czy Brighstoneus, Cariocecus nie miał kostnego grzebienia na nosie. Całkowicie w kości szczękowej znajdowało się 17 zębów. Najbardziej charakterystyczną cechą omawianego dinozaura była zrośnięta kość szczękowa i jarzmowa, która tworzyła jednolitą strukturę.

Na podstawie dobrze zachowanego obszaru nadoczodołowego Cariocecus, Bertozzo i współpracownicy zasugerowali, że w tym regionie znajdowała się błona nadoczodołowa rozpięta pomiędzy kością przedczołową, nadoczodołową a trójkątnym wcięciem kości zaoczodołowej. Ta struktura mogła chronić oczy przed czynnikami zewnętrznymi takimi jak pył, wiatr i słońce. Dodatkowo zrośnięta kość szczękowo-jarzmowa mogła umożliwiać Cariocecus żucie oraz przetwarzanie twardszego materiału roślinnego.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Carioceus odnosi się do iberyjskiego i lusa­tańskiego bóstwa wojny o tej samej nazwie, który był utożsamiany z Marsem i Aresem po podboju Półwyspu Iberyjskiego przez Imperium Rzymskie. Nawiązuje ona także do powierzchownego podobieństwa czaszki dinozaura do czaszek kóz i koni, które składano w ofierze wspomnianemu bóstwu. Epitet gatunkowy bocagei nadano na cześć XIX-wiecznego portugalskiego zoologa José Vicente Barbosa du Bocage.

Spis gatunków

Cariocecus	Bertozzo, Camilo, Araújo, Manucci, Kullberg, Cerio, Carvalho, Marrecas, Figueiredo i Godefroit, 2025
C. bocagei	Bertozzo, Camilo, Araújo, Manucci, Kullberg, Cerio, Carvalho, Marrecas, Figueiredo i Godefroit, 2025

Bibliografia

Bertozzo, F., Camilo, B., Araújo, R., Manucci, F., Kullberg, J. C., Cerio, D. G., Carvalho, V. F., Marrecas, P., Figueiredo, S. D., & Godefroit, P. (2025). "Cariocecus bocagei, a new basal hadrosauroid from the Lower Cretaceous of Portugal". Journal of Systematic Palaeontology. 23 (1): 2536347. doi:10.1080/14772019.2025.2536347