Cedarosaurus

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Kamil Kamiński


Cedarosaurus (cedarozaur)
Długość 14,9 m [1]
Wysokość 4,1 m (w ramionach) [1]
Masa 10,6 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce USA - Utah

formacje Cedar Mountain (dolna część ogniwa Yellow Cat) i Paluxy/Glen River?

Czas
252 201 145
66

ok. 139 - 134,6 Ma
wczesna kreda (walanżyn)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Macronaria

Titanosauriformes

Brachiosauridae

Cedarosaurus SW.png
Rekonstrukcja. Autor: Slate Weasel.
Homo sapiens.png Brachiosauridae.png

15 m

Porównanie wielkości Cedarosaurus i człowieka.
Sylwetki: Phylopic.org

Wstęp

Cedarosaurus to rodzaj średniej wielkości zauropoda, który żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszego stanu Utah w USA. Został on nazwany i opisany w 1999 r. przez Virginię Tidwell i współpracowników.

Etymologia

Nazwa Cedarosaurus pochodzi od formacji skalnej Cedar Mountain . Epitet gatunkowy honoruje Carola Weiskopfa za jego wkład w prace terenowe i laboratoryjne, związane z wydobyciem i wypreparowaniem kości omawianego dinozaura.

Materiał kopalny

Holotyp (DMNH 39045) to 8 kręgów grzbietowych, 25 kręgów ogonowych, 7 szewronów, część obu łopatek, kości krucze, płyty mostkowe, część prawej kończyny przedniej, częściowa miednica, niepełne kończyny tylne, żebra i gastrolity (kamienie żołądkowe) (Tidwell i in., 1999). Wg D'Emica do tego gatunku należy również okaz FMNH PR977 - lewa kość piszczelowa, k. strzałkowa, lewa k. skokowa i kompletna lewa stopa, dawniej przypisywana nieważnemu obecnie rodzajowi Pleurocoelus. Materiał ten pochodzi z formacji Glen River (prawdopodobnie alb, ale wymaga dokładniejszego datowania) (D'Emic, 2012) lub z formacji Paluxy (wczesna kreda) (Ford, online).

Budowa i filogeneza

Cedarosaurus nie należał do szczególnie wielkich zauropodów. Został on opisany jako przedstawiciel Brachiosauridae i taką pozycję systematyczną potwierdziły później niektóre analizy (np. D’Emic i in. [2016], Mannion i in. [2017] czy Royo-Torres i in. [2017]). Istnieją także badania wskazujące na jego większe zaawansowanie ewolucyjne i bliższe relacje z kladem Titanosauria (Rose, 2007).

Cedarosaurus od swoich krewniaków różnił się budową kręgów ogonowych oraz kończyn przednich. Kość ramienna i udowa były zbliżonej długości, podobnie jak u Brachiosaurus i Giraffatitan. Ta pierwsza cechowała się masywną budową, z kolei kość promieniowa była raczej smukła. Kręgi grzbietowe były niezwykle krótkie w porównaniu do ich wysokości (Tidwell i in., 1999).

Paleobiologia

Wraz ze szczątkami cedarozaura okryto 115 niewielkich kamieni, które zidentyfikowano jako gastrolity – kamienie żołądkowe, połykane przez zwierzęta w celu ułatwienia trawienia. Kamienie te to przede wszystkim czerty i kwarcyty, ale były wśród nich również piaskowce i iły. Ważyły od 0,1 g do 715 g. Stwierdzono, że wybierając kamienie, Cedarosaurus raczej nie kierował się ich kolorem – gastrolity miały matowe zabarwienie (Sanders i in., 2001).

Cedarozaur żył w środowisku w strefie ciepłego klimatu, w którym pora deszczowa trwała stosunkowo krótko lub warunki były przez pewien okres jałowe. Prawdopodobnie zauropod ten przemierzał równiny zalewowe pokryte mezozoicznymi roślinami tworzącymi środowisko podobne do stepu lub otwarte lasy, przez które przepływały rzeki (Paul, 2016).

Spis gatunków

Cedarosaurus Tidwell, Carpenter i Brooks, 1999
C. weiskopfae Tidwell, Carpenter i Brooks, 1999

Bibliografia

Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853.

D’Emic, M.D. (2012). "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs". Zoological Journal of the Linnean Society, Volume 166, Issue 3, November 2012, Pages 624–671 [1]

D’Emic, M.D.; Foreman, B.Z.; Jud, N.A. (2016). "Anatomy, systematics, paleoenvironment, growth, and age of the sauropod dinosaur Sonorasaurus thompsoni from the Cretaceous of Arizona, USA". Journal of Paleontology. 90 (1): 102–132. doi:10.1017/jpa.2015.67.

Ford, T. (online) [2]

Mannion, P.D., Allain, R. & Moine, O. (2017). "The earliest known titanosauriform sauropod dinosaur and the evolution of Brachiosauridae". PeerJ. 5: e3217. doi:10.7717/peerj.3217.

Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University.

Royo-Torres, R., Fuentes, C., Meijide, M., Meijide-Fuentes, F. & Meijide-Fuentes, M. (2017). "A new Brachiosauridae Sauropod dinosaur from the lower Cretaceous of Europe (Soria Province, Spain)". Cretaceous Research. 80: 38–55. doi:10.1016/j.cretres.2017.08.012.

Sanders, F., Manley, K. & Carpenter, K. (2001). "Gastroliths from the Lower Cretaceous sauropod Cedarosaurus weiskopfae". W: Tanke, D. & Carpenter, K.. Mesozoic Vertebrate Life: New Research Inspired by the Paleontology of Philip J. Currie. Indiana University Press. 166–180.

Tidwell, V., Carpenter, K. & Brooks, W. (1999). "New sauropod from the Lower Cretaceous of Utah, USA". Oryctos 2: 21-37

  1. 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press.