Furcatoceratops

Autor:

Paweł Konarzewski

---

Furcatoceratops (furkatoceratops)
Długość	ok. 3,5 m
Dieta	roślinożerny
Miejsce	USA - Montana (formacja Judith River - ogniwo Coal Ridge)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 75,9-75,3 Ma późna kreda (kampan)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ceratopsia Ceratopsoidea Ceratopsidae Centrosaurinae Nasutoceratopsini
Zrekonstruowany szkielet Furcatoceratops . Fot. ケラトプスユウタ [2]

Wstęp

Furcatoceratops to centrozauryn blisko spokrewniony z Avaceratops i Nasutoceratops żyjący w późnej kredzie na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Dinozaur ten znany również pod pseudonimem "Ava" (Takasaki i in., 2023).

Materiał kopalny

Rekonstrukcja szkieletu Furcatoceratops pokazująca odnalezione kości. Autor: Scott Hartman

Jedyny znany okaz o numerze katalogowym NSM PV 24660 to bardzo dobrze zachowany szkielet dojrzewającego osobnika zawierający niekompletną czaszkę oraz elementy pozaczaszkowe (zob. rys. obok). Zachowało się więcej kości z lewej stronie ciała niż prawej. Badanie histologiczne kości ramiennej wskazuje, że Furcatoceratops w chwili śmierci miał 2-3 lata i był bardziej dojrzały niż holotyp Avaceratops.

Budowa

Holotyp Furcatoceratops. Fot. Eight heads serpent [1].

Furcatoceratops to średniej wielkości ceratopsyd mający okazałą kryzę z wachlarzowatą kością łuskową, na której znajdowały się niewielkie guzy. Miał on dość długie, skierowane do przodu rogi nadoczne, które były owalne w przekroju. Różki ciemieniowe (epiparietales) były stosunkowo mniejsze od różków znajdujących się na kości łuskowej (episquamosales). W odróżnieniu od zaawansowanych centrozaurynów nie miał on rogu na kości nosowej. W kości szczękowej znajdowało się co najmniej 27 zębodołów, zaś w zębowej - 30. Furcatoceratops nie miał w czaszce dodatkowego okna przedoczodołowego jak Diabloceratops czy Zuniceratops. Anatomia szkieletu pozaczaszkowego była bardzo podobna jak u reszty przedstawicieli Ceratopsidae, jednak wąski wyrostek łonowy kości kulszowej (większy niż trzon) mógł być cechą wyjątkową.

Etymologia

Nazwa rodzajowa to połączenie łacińskiego słowa furcatus (podobny do widelca) w odniesieniu się do kierunku nachylenia rogów nadocznych oraz greckiego wyrażenia ceratops znaczącego "rogate oblicze" lub "rogatą twarz". Epitet gatunkowy elucidans pochodzi od łacińskiego słowa elucidate (wyjaśnić), ponieważ holotyp dostarcza wielu informacji na temat osteologii u przedstawicieli Ceratopsidae.

Spis gatunków

Furcatoceratops	Ishikawa, Tsuihiji i Manabe, 2023
F. elucidans	Ishikawa, Tsuihiji i Manabe, 2023

Bibliografia

Ishikawa, H., Tsuihiji, T & Manabe, M. (2023). "Furcatoceratops elucidans, a new centrosaurine (Ornithischia: Ceratopsidae) from the upper Campanian Judith River Formation, Montana, USA". Cretaceous Research. 105660. doi:10.1016/j.cretres.2023.105660

Takasaki, R., Chiba, K., Fiorillo, A. R., Brink, K. S., Evans, D. C., Fanti, F., ... & Ishigaki, S. (2023). "Description of the first definitive Corythosaurus (Dinosauria, Hadrosauridae) specimens from the Judith River Formation in Montana, USA and their paleobiogeographical significance. The Anatomical Record". doi:10.1002/ar.25097