Jinbeisaurus

Autor:

Kamil Kamiński

---

Jinbeisaurus
Dieta	mięsożerny
Miejsce	Chiny - Shanxi (formacja Huiquanpu)
Czas	Trias 252 Jura 201,4 Kreda 143,1 66 późna kreda (kampan-mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Theropoda Tetanurae Coelurosauria Tyrannosauroidea ?Tyrannosauridae ?Tyrannosaurinae
Rekonstrukcja Asiatyrannus. Jinbeisaurus mógł wyglądać podobnie. Autor: Ddinodan. [[1]]

Wstęp

Jinbeisaurus to rodzaj średniej wielkości teropoda z kladu Tyrannosauroidea żyjącego w późnej kredzie na obszarach dzisiejszych Chin. Został on nazwany w 2019 r. przez Wu Xiao-chuna i współpracowników. Znamy tylko pojedynczy, niekompletny okaz tego zwierzęcia.

Etymologia

Nazwa Jinbeisaurus pochodzi od chińskich słów Jinbei (skrócona nazwa prowincji Shanxi), bei („północ”) oraz łacińskiego saurus („gad”, „jaszczur”). Epitet gatunkowy honoruje Souzhu Wanga, za jego wkład w rozwój paleontologii prowincji Shanxi.

Materiał kopalny

Holotyp (SMG V0003) obejmuje kości szczękowe (w tym jedną niepełną), część prawej kości zębowej, dwa trzony kręgów szyjnych, pięć trzonów kręgów grzbietowych i niekompletną prawą k. łonową. Szczątki były rozrzucone na przestrzeni ośmiu metrów kwadratowych i przypuszczalnie pochodzą od jednego dorosłego osobnika. Voris i współpracownicy (2025) uważają, że zwierzę to w chwili śmierci było osobnikiem młodocianym lub niedojrzałym.

Budowa i filogeneza

Jak na przedstawiciela Tyrannosauroidea, Jinbeisaurus był dość niewielkim zwierzęciem i zdecydowanie ustępował rozmiarami bardziej zaawansowanym przedstawicielom tego kladu, nie wspominając o tyranozaurydach. Na podstawie zachowanych kości, długość jego czaszki oszacowano na ok. 66 cm, a więc zbliżoną do Xiongguanlong, ocenianego przeważnie na 4-5 m. Jinbeisaurus był więc średniej wielkości mięsożercą o silnych szczękach i ostrych zębach. Kości szczękowe zawierały po 13 zębów, a zębowe -16. Jedną z jego charakterystycznych cech było specyficzne piłkowanie zębów – na jednostkę długości przypadała podobna liczba ząbków po obu krawędziach zęba, zarówno w górnej, jak i w dolnej szczęce.

Początkowo, Jinbeisaurus uznany został za dość zaawansowanego tyranozauroida, prawdopodobnie bliższego tyranozaurydom od Xiongguanlong i Suskityrannus. Voris i współpracownicy (2025) zinterpretowali go natomiast jako stosunkowo zaawansowanego tyranozauryna.

Spis gatunków

Jinbeisaurus	Wu, Shi, Dong, Carr, Yi i Xu, 2020
J. wangi	Wu, Shi, Dong, Carr, Yi i Xu, 2020

Bibliografia

Voris, J.T., Zelenitsky, D.K., Kobayashi, Y., Modesto, S.P., Therrien, F., Tsutsumi, H., Chinzorig, T., Tsogtbaatar, K, (2025). "A new Mongolian tyrannosauroid and the evolution of Eutyrannosauria". Nature. 642 (8069): 973–979. doi:10.1038/s41586-025-08964-6

Wu, X.-c., Shi, J.-R., Dong, L/-Y., Carr, T.D., Yi, J. & Xu S.-C. (2020). "A new tyrannosauroid from the Upper Cretaceous of Shanxi, China". Cretaceous Research. 104357. doi:10.1016/j.cretres.2019.104357.