Vayuraptor
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Korekta: | Paweł Konarzewski |
| Vayuraptor (wajuraptor) | |
|---|---|
| Długość | ok. 4-4,5 m |
| Dieta | mięsożerny |
| Miejsce | Tajlandia - prowincja Nong Bau Lamphu |
| Czas |
ok. 133,6-132,1 Ma [1] |
| Systematyka | Dinosauria |
 Lewa kość piszczelowa Vayuraptor powiązana z k. piętową. Źródło: Samathi i in., 2019 [1] | |
Wstęp
Vayuraptor to rodzaj średniej wielkości teropoda, żyjącego we wczesnej kredzie na obszarach dzisiejszej Tajlandii. Został on nazwany w 2019 r. przez Aduna Samathi i współpracowników na podstawie bardzo niekompletnych szczątków.
Etymologia
Nazwa Vayuraptor pochodzi od indyjskiego boga wiatru (Vayu w jeżyku sanskryckim) oraz łacińskiego słowa raptor („złodziej”). Epitet gatunkowy nawiązuje do prowincji Nong Bau Lamphu w Tajlandii.
Materiał kopalny
Holotyp (SM-NB A1-2) to lewa kość piszczelowa powiązana z k. piętową.
Materiał przypisany to pięć dalszych okazów: PRC-NB A1-11 (prawa k. krucza), PRC-NB A1-4 (fragment k. strzałkowej), PRC-NB A1-10 (żebro), PRC-NB A1-3 (prawdopodobnie fragment k. łonowej), PRC-NB A2-20 (paliczek dłoni), PRC-NB A2-16 (paliczek stopy).
Budowa, filogeneza i ważność
Vayuraptor był bez wątpienia drapieżnikiem średniej wielkości. Rozmiarami i proporcjami ciała przypominał Fukuiraptor. Mimo skąpego materiału kopalnego, autorom opisu udało się wskazać kilka unikatowych cech kości piętowej. Budowa kości piszczelowej wskazuje, że tylne kończyny były długie i smukłe, przypuszczalnie dobrze przystosowane do biegu. Wg Samathi i in. (2019) Vayuraptor był bazalnym celurozaurem, siostrzanym do Megaraptora. Należy jednak pamiętać, że został on opisany na podstawie bardzo nielicznych szczątków, w związku z czym kolejne badania mogą ujawnić inną pozycję filogenetyczną tego zwierzęcia. Samathi i współpracownicy w 2024 roku stwierdzili, że Vayuraptor był megaraptorem.
Ponieważ w osadach formacji Sao Khua odkryto szczątki innych teropodów, zachodzi podejrzenie, że Vayuraptor może być synonimem któregoś z nich. Ze względu na brak pokrywającego się materiału, jedyna różnica między Vayuraptor a Siamotyrannus to mniejsze rozmiary tego pierwszego (oba dinozaury znane są z szczątków dorosłych osobników). Od opisanego w tej samej publikacji Phuwiangvenator, Vayuraptor różnił się mniejszymi rozmiarami i budową kończyn tylnych.
Spis gatunków
| Vayuraptor | Samathi, Chanthasit i Sander, 2019 |
| V. nongbaulamphuensis | Samathi, Chanthasit i Sander, 2019 |
Bibliografia
Samathi, A., Chanthasit, P., Martin Sander, P. (2019). "Two new basal coelurosaurian theropod dinosaurs from the Lower Cretaceous Sao Khua Formation of Thailand". Acta Palaeontologica Polonica. 64 (2): 239–260. doi:10.4202/app.00540.201.
Samathi, A., Suteethorn, S., Boonjarern, T., Sutcha, K., & Suteethorn, V. (2024). "Dinosaur fauna from the Lower Cretaceous of Phu Kao-Phu Phan Kham, northeastern Thailand: a review and update". Palaeoworld doi:10.1016/j.palwor.2023.03.007
- Skocz do góry ↑ Tucker, R. T., Hyland, E. G., Gates, T. A., King, M. R., Roberts, E. M., Foley, E. K., Berdnt, D., Hanta, R., Khansubha, S. -O., Aswasereelert, W., & Zanno, L. E. (2022). "Age, depositional history, and paleoclimatic setting of Early Cretaceous dinosaur assemblages from the Sao Khua Formation (Khorat Group), Thailand". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 601, 111107 doi:10.1016/j.palaeo.2022.111107
