Limaysaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
Do sprawdzenia.
 
 
 
{{DISPLAYTITLE:''Limaysaurus''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Limaysaurus''}}
 
{{Opis
 
{{Opis
 
  |Autor                  = [[Dawid Mazurek]], [[Marcin Szermański]]
 
  |Autor                  = [[Dawid Mazurek]], [[Marcin Szermański]]
  |Korekta                = [[Maciej Ziegler]], [[Krzysztof Stuchlik]]
+
  |Korekta                = [[Maciej Ziegler]], [[Krzysztof Stuchlik]], [[Paweł Konarzewski]]
 
  |nazwa                  = ''Limaysaurus'' (limajzaur)
 
  |nazwa                  = ''Limaysaurus'' (limajzaur)
  |długość                = ok. 17 m
+
  |długość                = 15 m  <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref>
  |masa                  = ok. 7 t
+
  |masa                  = 7,5 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
  |wysokość              =  
+
  |wysokość              = 3,7 m (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
  |dieta                  =  
+
  |dieta                  = roślinożerny
  |miejsce                = [[Argentyna]]
+
  |miejsce                = [[Argentyna]] - Neuquén
<small>prowincja Neuquén<br>
+
<small>([[formacja]] [[Candeleros]])</small>
[[formacja]] [[Lohan Cura]]</small>
+
  |czas                  = {{Występowanie|100|97}}
  |czas                  = {{Występowanie|125|99}}
+
ok. 100-97 [[Ma]]<br>
125-99 [[Ma]]
+
<small>[[późna kreda]] ([[cenoman]])</small>
<small>[[wczesna kreda]] ([[apt]] - [[alb]])</small>
 
 
  |systematyka            = [[Dinosauria]]
 
  |systematyka            = [[Dinosauria]]
  
Linia 23: Linia 20:
  
 
[[Sauropoda]]
 
[[Sauropoda]]
 
[[Eusauropoda]]
 
 
[[Neosauropoda]]
 
  
 
[[Diplodocoidea]]
 
[[Diplodocoidea]]
Linia 33: Linia 26:
  
 
[[Limaysaurinae]]
 
[[Limaysaurinae]]
  |grafika                = Limaysaurus.jpg
+
  |grafika                = Limaysaurus mount.jpg
  |podpis                = Szkielet ''Limaysaurus''. [http://www.palaeocritti.com/by-group/dinosauria/sauropoda/diplodocoidea/limaysaurus]
+
  |podpis                = Zrekonstruowany szkielet ''Limaysaurus''. Fot. raffaele sergi [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Limaysaurus_mount.jpg]
 
  |PorównanieGrupa        =  
 
  |PorównanieGrupa        =  
 
  |PorównanieDługość      =  
 
  |PorównanieDługość      =  
 
  |mapa                  =  
 
  |mapa                  =  
<display_points type="terrain" zoom=3>
+
<display_points type="terrain" zoom=4>
Neuquén, Argentina~formacja [[Lohan Cura]], Neuquén, [[Argentyna]]~<small>''Limaysaurus tessonei'' - MUCPv-205 ([[holotyp]]) i cały materiał przypisany..<br>
+
Neuquén, Argentina~formacja [[Candeleros]], Neuquén, [[Argentyna]]~<small>''Limaysaurus tessonei'' - MUCPv-205 ([[holotyp]])</br>
 
</display_points>
 
</display_points>
 
}}
 
}}
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
Limajzaur (''Limaysaurus'') to diplokoid z grupy [[Rebbachisauridae|rebbachizaurydów]]. Jego skamieniałości znane są z osadów wczesnej kredy północno-zachodniej Patagonii. Wg [[José Carballido|Carballido]] i in. ([[2012]]) jest to [[takson siostrzany]] względem ''[[Cathartesaura]] anaerobica''.
+
Limajzaur (''Limaysaurus'') to diplokoid z grupy [[Rebbachisauridae|rebbachizaurydów]]. Jego skamieniałości znane są z osadów późnej kredy północno-zachodniej Patagonii.  
 +
 
 +
==Lokalizacja i stratygrafia==
 +
[[Holotyp]] oraz dawny materiał przypisany zostały odnalezione około 5 km na południowy zachód od stanowiska El Chocón. Okazy MUCPv-205 i MUCPv-206 pochodzą z [[formacja|formacji]] [[Candeleros]], zaś MUCPv-153 - z [[Huincul]] ([[Calvo]] i [[Salgado]], 1995; Bellardini i in., 2025).
  
''Limaysaurus'' był dość duży, jak na przedstawiciela swojej grupy - wg [[Fernando Novas]]a mierzył około 17 metrów długości.
+
Do omawianego rodzaju mogą należeć również szczątki z brazylijskiej formacji [[Alcantara]]. Jednakże Carballido i współautorzy w 2010 roku stwierdzili, iż reprezentują one limajzaura, chodź nie wykluczają ich przynależności do [[Amazonsaurus|amazonzaura]]. Lindoso i in. (2019) również sądzą, iż szczątki zauropodów z [[Alcantara]] można przypisać do ''Limaysaurus''.
  
==Lokalizacja i stratygrafia==
+
==Historia taksonomii==
Wszystkie okazy pochodzą z północnego stoku Cerro Aguada del Leon w regionie La Picaza, południowo-centralna część prowincji Neuquén, [[Argentyna]]. Macierzyste osady to aleuryty środkowej i górnej części grupy Puesto Quiroga (najniższa część formacji [[Lohan Cura]]). Wiek tych skał datowany jest na [[apt]] - [[alb]].
+
Początkowo skamieniałości limajzaura - szczątki kilku osobników, w tym najlepiej zachowany [[holotyp]]owy okaz o kompletności 80% - opisano w [[1995]] roku ([[Jorge Calvo|Calvo]] i [[Leonardo Salgado|Salgado]]) jako nowy [[gatunek]] rebbachizaura - ''[[Rebbachisaurus]] tessonei''.
 +
 
 +
Skamieniałości odkrył Lieto F. Tessone, a wydobyto je w latach [[1995]] - [[2002]]. W międzyczasie odkryto na świecie skamieniałości różnych rebbachizaurydów i okazało się, że wiele cech przypisywanych wyłącznie [[rodzaj]]owi ''[[Rebbachisaurus]]'' jest znacznie szerzej rozpowszechnionych. Z tego względu [[Leonardo Salgado]] ze współpracownikami postanowili utworzyć dla badanego materiału nowy [[rodzaj]] - ''Limaysaurus''. Nim jednak to zrobił, to ''[[Rebbachisaurus]] tessonei'' został uznany za drugi [[gatunek]] [[rodzaj]]u ''[[Rayososaurus]]'' przez [[Paul Upchurch|Upchurch]]a i in., [[2004]] (po wcześniejszych sugestiach [[Jeffrey Wilson|Wilson]]a i [[Paul Sereno|Sereno]] ([[1998]]).
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
 
[[Holotyp]] MUCPv-205 to [[artykułowany]], bardzo dobrze zachowany szkielet, zawierający: podstawę czaszki, dysartykułowane kręgi szyjne, artykułowaną kolumnę tylnych kręgów grzbietowych i wszystkich ogonowych. Kompletna miednica i obręcz barkowa, prawie kompletne kończyny z wyjątkiem stopy. Obecność "gastrolitów".
 
[[Holotyp]] MUCPv-205 to [[artykułowany]], bardzo dobrze zachowany szkielet, zawierający: podstawę czaszki, dysartykułowane kręgi szyjne, artykułowaną kolumnę tylnych kręgów grzbietowych i wszystkich ogonowych. Kompletna miednica i obręcz barkowa, prawie kompletne kończyny z wyjątkiem stopy. Obecność "gastrolitów".
  
Przypisany materiał:
+
Bellardini i współpracownicy (2025) zauważyli, że materiał przypisany (MUCPv-206 i MUCPv-153) wykazuje różnice w stosunku do [[holotyp]]u ''Limaysaurus''. Zdaniem badaczy jedynym pewnym osobnikiem należącym do limajzaura jest holotyp.
 +
 
 +
Dawny przypisany materiał:
  
 
Osobnik MUCPv-206 to dysartykułowany szkielet złożony z 2-óch tylnych i 2-óch przednich kręgów szyjnych i jednego tylnego kręgu grzbietowego; ponadto płytka mostkowa, 4 kości śródstopia, żebra i "gastrolity".
 
Osobnik MUCPv-206 to dysartykułowany szkielet złożony z 2-óch tylnych i 2-óch przednich kręgów szyjnych i jednego tylnego kręgu grzbietowego; ponadto płytka mostkowa, 4 kości śródstopia, żebra i "gastrolity".
Linia 59: Linia 59:
 
Osobnik MUCPv-153 to częściowy, [[artykułowany]] szkielet złożony z 2-óch kręgów krzyżowych, 6-ściu ogonowych, kości łonowej i kulszowej.
 
Osobnik MUCPv-153 to częściowy, [[artykułowany]] szkielet złożony z 2-óch kręgów krzyżowych, 6-ściu ogonowych, kości łonowej i kulszowej.
  
Osobnik bez numeru katalogowego to kręg grzbietowy, którego opisał [[Franz Nopcsa|Nopcsa]] ([[1902]]).
+
Osobnik bez numeru katalogowego to kręg grzbietowy, którego opisał [[Franz Nopcsa|Nopcsa]] ([[1902]]). W 2007 roku Apesteguía utworzył dla tego okazu nowy [[rodzaj]] - ''[[Nopcsaspondylus]]''.
  
==Diagnoza==
+
Wszystkie okazy określone przez  Salgado i współautorów z (2004) jako ''Limaysaurus'' sp. pochodzą z północnego stoku Cerro Aguada del Leon w regionie La Picaza, południowo-centralna część prowincji Neuquén, [[Argentyna]]. Macierzyste osady to aleuryty środkowej i górnej części grupy Puesto Quiroga (najniższa część formacji [[Lohan Cura]]). Wiek tych skał datowany jest na [[apt]] - [[alb]]. W 2012 roku Carballido i współpracownicy te szczątki przypisali do nowego [[rodzaj]]u ''[[Comahuesaurus]]''.
{{Szablon: diagnoza}}
 
Zidentyfikowano wiele cech charakterystycznych dla limajzaura. Do najważniejszych należą: znaczna redukcja bocznego otworu skroniowego; wysokość ''supraoccipitale'' mniejsza od wysokości ''foramen magnum''; charakterystyczna budowa kręgów; trzon kości łonowej owalny w przekroju; kość kulszowa o smukłym trzonku skręconym o 90 stopni i o końcu dystalnym praktycznie nierozszerzonym.
 
  
==Historia taksonomii==
+
==Budowa i systematyka==
Początkowo skamieniałości limajzaura - szczątki kilku osobników, w tym najlepiej zachowany [[holotyp]]owy okaz o kompletności 80% - opisano w [[1995]] roku ([[Jorge Calvo|Calvo]] i [[Leonardo Salgado|Salgado]]) jako nowy [[gatunek]] rebbachizaura - ''[[Rebbachisaurus]] tessonei''.  
+
''Limaysaurus'' swoim ogólnym wyglądem przypominał pozostałe [[Rebbachisauridae|rebbachizaurydów]]. Był to średniej wielkości powolny roślinożerca, mający dłuższy ogon od szyi. Salgado i współpracownicy (2004) zidentyfikowali wiele cech charakterystycznych dla limajzaura. Ich zdaniem do najważniejszych należą: znaczna redukcja bocznego otworu skroniowego; wysokość górnej części potylicy mniejsza od wysokości wielkiego otworu znajdującego się w czaszce; charakterystyczna budowa kręgów; trzon kości łonowej owalny w przekroju; kość kulszowa o smukłym trzonku skręconym o 90 stopni i o końcu dystalnym praktycznie nierozszerzonym.
 +
 
 +
Wg [[José Carballido|Carballido]] i in. ([[2012]]) jest to [[takson siostrzany]] względem ''[[Cathartesaura]] anaerobica''.
  
Skamieniałości odkrył Lieto F. Tessone, a wydobyto je w latach [[1995]] - [[2002]]. W międzyczasie odkryto na świecie skamieniałości różnych rebbachizaurydów i okazało się, że wiele cech przypisywanych wyłącznie [[rodzaj]]owi ''[[Rebbachisaurus]]'' jest znacznie powszechniejsza. Z tego względu [[Leonardo Salgado]] ze współpracownikami postanowili utworzyć dla badanego materiału nowy [[rodzaj]] - ''Limaysaurus''. Nim jednak to zrobił, to ''[[Rebbachisaurus]] tessonei'' został uznany za drugi [[gatunek]] [[rodzaj]]u ''[[Rayososaurus]]'' przez [[Paul Upchurch|Upchurch]]a i in., [[2004]] (po wcześniejszych sugestiach [[Jeffrey Wilson|Wilson]]a i [[Paul Sereno|Sereno]] ([[1998]])).
+
==Paleobiologia==
 +
Paulina-Carabajal i [[Calvo]] w 2021 roku szczegółowo zbadali odlew wnętrza czaszki ''Limaysaurus'' za pomocą tomografu komputerowego. Jak zauważyli badacze, ucho wewnętrzne oraz wnętrze czaszki ogólną morfologią bardzo przypominały u ''[[Nigersaurus]]'' oraz nienazwanego okazu MMCh-PV 71. ''Limaysaurus'' miał również kłaczek w móżdżku odpowiedzialny za stabilizacją wzroku oraz powiększony obszar odpowiedzialny za węch. Co ciekawe, [[Rebbachisauridae|rebbachizaurydy]] miały prawie o 30% większy współczynnik węchowy niż tytanozaury. Objętość mózgu opisywanego dinozaura wynosiła 125 cm³.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Nazwa [[rodzaj]]owa odnosi się do nazwy rzeki Lima, na obszarze zlewni której znaleziono skamieniałości, oraz greckiego ''sauros'' - jaszczur. Epitet gatunkowy honoruje odkrywcę skamieniałości.
+
Nazwa [[rodzaj]]owa odnosi się do nazwy rzeki Lima, na obszarze zlewni której znaleziono skamieniałości, oraz greckiego ''sauros'' - jaszczur. Epitet gatunkowy honoruje odkrywcę skamieniałości Lieta F. Tessone.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Limaysaurus''
+
|{{V|''Limaysaurus''}}
 
| {{Kpt|[[Leonardo Salgado|Salgado]]}}, {{Kpt|[[Alberto Garrido|Garrido]]}}, {{Kpt|Cocca}} i {{Kpt|Cocca}}, [[2004]]
 
| {{Kpt|[[Leonardo Salgado|Salgado]]}}, {{Kpt|[[Alberto Garrido|Garrido]]}}, {{Kpt|Cocca}} i {{Kpt|Cocca}}, [[2004]]
 
|-
 
|-
! ''L. tessonei''
+
|{{V| ''L. tessonei''}}
| ({{Kpt|[[Jorge Calvo|Calvo]]}} i {{Kpt|Salgado}}, [[1995]]) {{Kpt|Salgado, Garrido, Cocca}} i {{Kpt|Cocca}}, 2004
+
| ({{Kpt|[[Jorge Calvo|Calvo]]}} i {{Kpt|Salgado}}, [[1995]]) {{Kpt|Salgado, [[Garrido]], Cocca}} i {{Kpt|Cocca}}, [[2004]]
 
|-
 
|-
 
| = ''[[Rebbachisaurus]] tessonei''  
 
| = ''[[Rebbachisaurus]] tessonei''  
| {{Kpt|Calvo}} i {{Kpt|Salgado}}, 1995
+
| {{Kpt|[[Calvo]]}} i {{Kpt|Salgado}}, [[1995]]
 
|-
 
|-
 
| = ''[[Rayososaurus]] tessonei''  
 
| = ''[[Rayososaurus]] tessonei''  
| ({{Kpt|Calvo}} i {{Kpt|Salgado}}, 1995) {{Kpt|[[Paul Upchurch|Upchurch]]}}, {{Kpt|[[Paul Barrett|Barrett]]}} i {{Kpt|[[Peter Dodson|Dodson]]}}, 2004
+
| ({{Kpt|[[Calvo]]}} i {{Kpt|Salgado}}, [[1995]]) {{Kpt|[[Paul Upchurch|Upchurch]]}}, {{Kpt|[[Paul Barrett|Barrett]]}} i {{Kpt|[[Peter Dodson|Dodson]]}}, [[2004]]
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>
+
<small>Apesteguía, S. (2007). "The sauropod diversity of the La Amarga Formation (Barremian), Neuquén (Argentina)". Gondwana Research, 12(4), 533-546. [[doi:10.1016/j.gr.2007.04.007]]
Carballido, J.L., Salgado, L., Pol, D., Canudo, J.I. & Garrido, A. (2012) "A new basal rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) from the Early Cretaceous of the Neuquén Basin; evolution and biogeography of the group". Historical Biology: An International Journal of Paleobiology 24 (6): 631–654. [[doi:10.1080/08912963.2012.672416]]
+
 
 +
Bellardini, F., Filippi, L. S., Carballido, J. L., Garrido, A. C., & Baiano, M. A. (2025). "Side by side with titans: a new rebbachisaurid dinosaur from the Huincul Formation (Upper Cenomanian) of Patagonia, Argentina". Cretaceous Research. 106188. [[doi:10.1016/j.cretres.2025.106188]]
 +
 
 +
Calvo, J. O., & Salgado, L. (1995). "''Rebbachisaurus tessonei'' sp. nov. a new Sauropoda from the Albian-Cenomanian of Argentina; new evidence on the origin of the Diplodocidae. Gaia, 11, 13-33.
 +
 
 +
Carballido, J. L., Garrido, A. C., Canudo, J. I., & Salgado, L. (2010). "Redescription of ''Rayososaurus agrioensis'' Bonaparte (Sauropoda, Diplodocoidea), a rebbachisaurid from the early Late Cretaceous of Neuquén". Geobios, 43(5), 493-502. [[doi:10.1016/j.geobios.2010.01.004]]
 +
 
 +
Carballido, J. L., Salgado, L., Pol, D., Canudo, J. I., & Garrido, A. (2012) "A new basal rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) from the Early Cretaceous of the Neuquén Basin; evolution and biogeography of the group". Historical Biology: An International Journal of Paleobiology 24 (6): 631–654. [[doi:10.1080/08912963.2012.672416]]
  
Salgado, L., Garrido, A., Cocca, S. E., and Cocca, J. R. (2004) "Lower Cretaceous rebbachisaurid sauropods from Cerro Aguada Del León, Neuquén Province, northwestern Patagonia, Argentina." Journal of Vertebrate Paleontology, 24(4): 903-912
+
Lindoso, R. M., Medeiros, M. A. A., Carvalho, I. S., Pereira, A. A., Mendes, I. D., Iori, F.V., Sousa, E. P., Arcanjo, S. H. S., & Silva, T. C. M. (2019). "A new rebbachisaurid (Sauropoda: Diplodocoidea) from the middle Cretaceous of northern Brazil." Cretaceous Research [[doi:10.1016/j.cretres.2019.104191.]]
  
Whitlock, J.A. (2011A) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. [[DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x]]
+
Paulina-Carabajal, A., & Calvo, J. O. (2021). "Re-description of the braincase of the rebbachisaurid sauropod ''Limaysaurus tessonei'' and novel endocranial information based on CT scans". Anais da Academia Brasileira de Ciências, 93, e20200762. [[doi:10.1590/0001-3765202120200762]]
 +
 
 +
Salgado, L., Garrido, A., Cocca, S. E., & Cocca, J. R. (2004) "Lower Cretaceous rebbachisaurid sauropods from Cerro Aguada Del León, Neuquén Province, northwestern Patagonia, Argentina." Journal of Vertebrate Paleontology, 24(4): 903-912
 +
 
 +
Upchurch, P., Barrett, P.M. & Dodson, P. (2004) "Sauropoda" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" wyd. University of California Press, Berkeley
 +
 
 +
Whitlock, J. A. (2011) ."A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. [[DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x]]
  
 
http://www.palaeocritti.com/by-group/dinosauria/sauropoda/diplodocoidea/limaysaurus
 
http://www.palaeocritti.com/by-group/dinosauria/sauropoda/diplodocoidea/limaysaurus
  
 
http://home.comcast.net/~eoraptor/Sauropodomorph%20cladogram.html
 
http://home.comcast.net/~eoraptor/Sauropodomorph%20cladogram.html
 
+
<references/></small>
Paul, G.S., (2010) The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press
 
</small>
 
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 113: Linia 125:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
[[Kategoria:Apt]]
+
[[Kategoria:Cenoman]]
[[Kategoria:Alb]]
 
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]
 

Aktualna wersja na dzień 17:29, 20 cze 2025

Autor: Dawid Mazurek, Marcin Szermański
Korekta: Maciej Ziegler, Krzysztof Stuchlik, Paweł Konarzewski


Limaysaurus (limajzaur)
Długość 15 m [1]
Wysokość 3,7 m (w biodrach) [1]
Masa 7,5 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Argentyna - Neuquén

(formacja Candeleros)

Czas
252 201,4 143,1
66

ok. 100-97 Ma
późna kreda (cenoman)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Diplodocoidea

Rebbachisauridae

Limaysaurinae

Limaysaurus mount.jpg
Zrekonstruowany szkielet Limaysaurus. Fot. raffaele sergi [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Limajzaur (Limaysaurus) to diplokoid z grupy rebbachizaurydów. Jego skamieniałości znane są z osadów późnej kredy północno-zachodniej Patagonii.

Lokalizacja i stratygrafia

Holotyp oraz dawny materiał przypisany zostały odnalezione około 5 km na południowy zachód od stanowiska El Chocón. Okazy MUCPv-205 i MUCPv-206 pochodzą z formacji Candeleros, zaś MUCPv-153 - z Huincul (Calvo i Salgado, 1995; Bellardini i in., 2025).

Do omawianego rodzaju mogą należeć również szczątki z brazylijskiej formacji Alcantara. Jednakże Carballido i współautorzy w 2010 roku stwierdzili, iż reprezentują one limajzaura, chodź nie wykluczają ich przynależności do amazonzaura. Lindoso i in. (2019) również sądzą, iż szczątki zauropodów z Alcantara można przypisać do Limaysaurus.

Historia taksonomii

Początkowo skamieniałości limajzaura - szczątki kilku osobników, w tym najlepiej zachowany holotypowy okaz o kompletności 80% - opisano w 1995 roku (Calvo i Salgado) jako nowy gatunek rebbachizaura - Rebbachisaurus tessonei.

Skamieniałości odkrył Lieto F. Tessone, a wydobyto je w latach 1995 - 2002. W międzyczasie odkryto na świecie skamieniałości różnych rebbachizaurydów i okazało się, że wiele cech przypisywanych wyłącznie rodzajowi Rebbachisaurus jest znacznie szerzej rozpowszechnionych. Z tego względu Leonardo Salgado ze współpracownikami postanowili utworzyć dla badanego materiału nowy rodzaj - Limaysaurus. Nim jednak to zrobił, to Rebbachisaurus tessonei został uznany za drugi gatunek rodzaju Rayososaurus przez Upchurcha i in., 2004 (po wcześniejszych sugestiach Wilsona i Sereno (1998).

Materiał kopalny

Holotyp MUCPv-205 to artykułowany, bardzo dobrze zachowany szkielet, zawierający: podstawę czaszki, dysartykułowane kręgi szyjne, artykułowaną kolumnę tylnych kręgów grzbietowych i wszystkich ogonowych. Kompletna miednica i obręcz barkowa, prawie kompletne kończyny z wyjątkiem stopy. Obecność "gastrolitów".

Bellardini i współpracownicy (2025) zauważyli, że materiał przypisany (MUCPv-206 i MUCPv-153) wykazuje różnice w stosunku do holotypu Limaysaurus. Zdaniem badaczy jedynym pewnym osobnikiem należącym do limajzaura jest holotyp.

Dawny przypisany materiał:

Osobnik MUCPv-206 to dysartykułowany szkielet złożony z 2-óch tylnych i 2-óch przednich kręgów szyjnych i jednego tylnego kręgu grzbietowego; ponadto płytka mostkowa, 4 kości śródstopia, żebra i "gastrolity".

Osobnik MUCPv-153 to częściowy, artykułowany szkielet złożony z 2-óch kręgów krzyżowych, 6-ściu ogonowych, kości łonowej i kulszowej.

Osobnik bez numeru katalogowego to kręg grzbietowy, którego opisał Nopcsa (1902). W 2007 roku Apesteguía utworzył dla tego okazu nowy rodzaj - Nopcsaspondylus.

Wszystkie okazy określone przez Salgado i współautorów z (2004) jako Limaysaurus sp. pochodzą z północnego stoku Cerro Aguada del Leon w regionie La Picaza, południowo-centralna część prowincji Neuquén, Argentyna. Macierzyste osady to aleuryty środkowej i górnej części grupy Puesto Quiroga (najniższa część formacji Lohan Cura). Wiek tych skał datowany jest na apt - alb. W 2012 roku Carballido i współpracownicy te szczątki przypisali do nowego rodzaju Comahuesaurus.

Budowa i systematyka

Limaysaurus swoim ogólnym wyglądem przypominał pozostałe rebbachizaurydów. Był to średniej wielkości powolny roślinożerca, mający dłuższy ogon od szyi. Salgado i współpracownicy (2004) zidentyfikowali wiele cech charakterystycznych dla limajzaura. Ich zdaniem do najważniejszych należą: znaczna redukcja bocznego otworu skroniowego; wysokość górnej części potylicy mniejsza od wysokości wielkiego otworu znajdującego się w czaszce; charakterystyczna budowa kręgów; trzon kości łonowej owalny w przekroju; kość kulszowa o smukłym trzonku skręconym o 90 stopni i o końcu dystalnym praktycznie nierozszerzonym.

Wg Carballido i in. (2012) jest to takson siostrzany względem Cathartesaura anaerobica.

Paleobiologia

Paulina-Carabajal i Calvo w 2021 roku szczegółowo zbadali odlew wnętrza czaszki Limaysaurus za pomocą tomografu komputerowego. Jak zauważyli badacze, ucho wewnętrzne oraz wnętrze czaszki ogólną morfologią bardzo przypominały u Nigersaurus oraz nienazwanego okazu MMCh-PV 71. Limaysaurus miał również kłaczek w móżdżku odpowiedzialny za stabilizacją wzroku oraz powiększony obszar odpowiedzialny za węch. Co ciekawe, rebbachizaurydy miały prawie o 30% większy współczynnik węchowy niż tytanozaury. Objętość mózgu opisywanego dinozaura wynosiła 125 cm³.

Etymologia

Nazwa rodzajowa odnosi się do nazwy rzeki Lima, na obszarze zlewni której znaleziono skamieniałości, oraz greckiego sauros - jaszczur. Epitet gatunkowy honoruje odkrywcę skamieniałości Lieta F. Tessone.

Spis gatunków

Limaysaurus Salgado, Garrido, Cocca i Cocca, 2004
L. tessonei (Calvo i Salgado, 1995) Salgado, Garrido, Cocca i Cocca, 2004
= Rebbachisaurus tessonei Calvo i Salgado, 1995
= Rayososaurus tessonei (Calvo i Salgado, 1995) Upchurch, Barrett i Dodson, 2004

Bibliografia

Apesteguía, S. (2007). "The sauropod diversity of the La Amarga Formation (Barremian), Neuquén (Argentina)". Gondwana Research, 12(4), 533-546. doi:10.1016/j.gr.2007.04.007

Bellardini, F., Filippi, L. S., Carballido, J. L., Garrido, A. C., & Baiano, M. A. (2025). "Side by side with titans: a new rebbachisaurid dinosaur from the Huincul Formation (Upper Cenomanian) of Patagonia, Argentina". Cretaceous Research. 106188. doi:10.1016/j.cretres.2025.106188

Calvo, J. O., & Salgado, L. (1995). "Rebbachisaurus tessonei sp. nov. a new Sauropoda from the Albian-Cenomanian of Argentina; new evidence on the origin of the Diplodocidae. Gaia, 11, 13-33.

Carballido, J. L., Garrido, A. C., Canudo, J. I., & Salgado, L. (2010). "Redescription of Rayososaurus agrioensis Bonaparte (Sauropoda, Diplodocoidea), a rebbachisaurid from the early Late Cretaceous of Neuquén". Geobios, 43(5), 493-502. doi:10.1016/j.geobios.2010.01.004

Carballido, J. L., Salgado, L., Pol, D., Canudo, J. I., & Garrido, A. (2012) "A new basal rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) from the Early Cretaceous of the Neuquén Basin; evolution and biogeography of the group". Historical Biology: An International Journal of Paleobiology 24 (6): 631–654. doi:10.1080/08912963.2012.672416

Lindoso, R. M., Medeiros, M. A. A., Carvalho, I. S., Pereira, A. A., Mendes, I. D., Iori, F.V., Sousa, E. P., Arcanjo, S. H. S., & Silva, T. C. M. (2019). "A new rebbachisaurid (Sauropoda: Diplodocoidea) from the middle Cretaceous of northern Brazil." Cretaceous Research doi:10.1016/j.cretres.2019.104191.

Paulina-Carabajal, A., & Calvo, J. O. (2021). "Re-description of the braincase of the rebbachisaurid sauropod Limaysaurus tessonei and novel endocranial information based on CT scans". Anais da Academia Brasileira de Ciências, 93, e20200762. doi:10.1590/0001-3765202120200762

Salgado, L., Garrido, A., Cocca, S. E., & Cocca, J. R. (2004) "Lower Cretaceous rebbachisaurid sauropods from Cerro Aguada Del León, Neuquén Province, northwestern Patagonia, Argentina." Journal of Vertebrate Paleontology, 24(4): 903-912

Upchurch, P., Barrett, P.M. & Dodson, P. (2004) "Sauropoda" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" wyd. University of California Press, Berkeley

Whitlock, J. A. (2011) ."A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x

http://www.palaeocritti.com/by-group/dinosauria/sauropoda/diplodocoidea/limaysaurus

http://home.comcast.net/~eoraptor/Sauropodomorph%20cladogram.html

  1. 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press.