Naashoibitosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Naashoibitosaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Naashoibitosaurus''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | + | |Autor = [[Maciej Ziegler]], [[Kamil Kamiński]] | |
| − | | | + | |Korekta = |
| − | | | + | |nazwa = ''Naashoibitosaurus'' (naaszoibitozaur) |
| − | |- | + | |długość = ok. 9-10 m |
| − | + | |masa = ok. 3-4 t | |
| − | | | + | |wysokość = |
| − | |} | + | |dieta = roślinożerny |
| − | </small> | + | |miejsce = [[USA]] - Nowy Meksyk |
| + | <small>([[formacja]] [[Kirtland]] - ogniwo De-na-zin)</small> | ||
| + | |czas = {{Występowanie|73.8|73.5}} | ||
| + | ok. 73,8-73,5 [[Ma]]<br> | ||
| + | <small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small> | ||
| − | + | |systematyka = [[Dinosauria]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| Linia 42: | Linia 23: | ||
[[Hadrosauridae]] | [[Hadrosauridae]] | ||
| + | |||
| + | [[Euhadrosauria]] | ||
[[Saurolophinae]] | [[Saurolophinae]] | ||
[[Kritosaurini]] | [[Kritosaurini]] | ||
| − | | | + | |grafika = Naashoibitosaurus ostromi.png |
| − | | | + | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa ''Naashoibitosaurus''. Autor: Ddinodan [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Naashoibitosaurus_ostromi.png] |
| − | + | |PorównanieGrupa = | |
| − | + | |PorównanieDługość = | |
| − | Autor: | + | |mapa = |
| − | |} | + | }} |
| − | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
''Naashoibitosaurus'' to [[rodzaj]] dość dużego płaskogłowego hadrozauryda, żyjącego w późnej kredzie na południu Ameryki Północnej. Początkowo uznany za kolejny okaz ''[[Kritosaurus]]'', obecnie uważany jest za odrębny rodzaj. | ''Naashoibitosaurus'' to [[rodzaj]] dość dużego płaskogłowego hadrozauryda, żyjącego w późnej kredzie na południu Ameryki Północnej. Początkowo uznany za kolejny okaz ''[[Kritosaurus]]'', obecnie uważany jest za odrębny rodzaj. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa oznacza „jaszczura z Naashoibito”. Naashoibito to nazwa miejsca znalezienia, które w języku nawaho ("na'asho'i") oznacza zatoczkę lub strumień. Nazwa jest jednak wynikiem błędu, gdyż okazało się, że szczątki pochodzą nie z Naashoibito, lecz z nieco starszych pokładów ogniwa De-na-zin z formacji Kirtland. Epitet gatunkowy honoruje Johna Ostroma, amerykańskiego paleontologa znanego przede wszystkim z odkrycia i opisu [[Deinonychus|deinonycha]], ale zajmującego się również hadrozaurydami. | + | Nazwa oznacza „jaszczura z Naashoibito”. Naashoibito to nazwa miejsca znalezienia, które w języku nawaho ("na'asho'i") oznacza zatoczkę lub strumień. Nazwa jest jednak wynikiem błędu, gdyż okazało się, że szczątki pochodzą nie z Naashoibito, lecz z nieco starszych pokładów ogniwa De-na-zin z formacji [[Kirtland]]. Epitet gatunkowy honoruje Johna Ostroma, amerykańskiego paleontologa znanego przede wszystkim z odkrycia i opisu [[Deinonychus|deinonycha]], ale zajmującego się również hadrozaurydami. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| Linia 68: | Linia 50: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| {{V|''Naashoibitosaurus''}} | | {{V|''Naashoibitosaurus''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[Adrian Hunt|Hunt]]}} | + | | {{Kpt|[[Adrian Hunt|Hunt]]}} i {{Kpt|[[Spencer Lucas|Lucas]]}}, [[1993]] |
|- | |- | ||
| {{V|''N. ostromi''}} | | {{V|''N. ostromi''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[Adrian Hunt|Hunt]]}} | + | | {{Kpt|[[Adrian Hunt|Hunt]]}} i {{Kpt|[[Spencer Lucas|Lucas]]}}, [[1993]] |
| − | |||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Hunt, A.P., Lucas, S.G | + | <small>Hunt, A. P., & Lucas, S. G. (1993). "Cretaceous vertebrates of New Mexico". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin, 77-92.. |
| − | Prieto-Márquez, A. (2014). "Skeletal morphology of ''Kritosaurus navajovius'' (Dinosauria:Hadrosauridae) from the Late Cretaceous of the North American south-west, with an evaluation of the phylogenetic systematics and biogeography of Kritosaurini". Journal of Systematic Palaeontology | + | Prieto-Márquez, A. (2014). "Skeletal morphology of ''Kritosaurus navajovius'' (Dinosauria:Hadrosauridae) from the Late Cretaceous of the North American south-west, with an evaluation of the phylogenetic systematics and biogeography of Kritosaurini". Journal of Systematic Palaeontology, 12(2), 133-175 [[doi:10.1080/14772019.2014.770417]]. |
| − | Sullivan, R.M., Lucas, S.G. (2015). | + | Sullivan, R. M., & Lucas, S. G. (2015). "Cretaceous vertebrates of New Mexico". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin, 68: 105-129. |
</small> | </small> | ||
Aktualna wersja na dzień 14:40, 2 paź 2025
| Autor: | Maciej Ziegler, Kamil Kamiński |
| Naashoibitosaurus (naaszoibitozaur) | |
|---|---|
| Długość | ok. 9-10 m |
| Masa | ok. 3-4 t |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | USA - Nowy Meksyk |
| Czas |
ok. 73,8-73,5 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa Naashoibitosaurus. Autor: Ddinodan [1] | |
Wstęp
Naashoibitosaurus to rodzaj dość dużego płaskogłowego hadrozauryda, żyjącego w późnej kredzie na południu Ameryki Północnej. Początkowo uznany za kolejny okaz Kritosaurus, obecnie uważany jest za odrębny rodzaj.
Etymologia
Nazwa oznacza „jaszczura z Naashoibito”. Naashoibito to nazwa miejsca znalezienia, które w języku nawaho ("na'asho'i") oznacza zatoczkę lub strumień. Nazwa jest jednak wynikiem błędu, gdyż okazało się, że szczątki pochodzą nie z Naashoibito, lecz z nieco starszych pokładów ogniwa De-na-zin z formacji Kirtland. Epitet gatunkowy honoruje Johna Ostroma, amerykańskiego paleontologa znanego przede wszystkim z odkrycia i opisu deinonycha, ale zajmującego się również hadrozaurydami.
Materiał kopalny
Holotyp (NMMNH P-16106) to niekompletna czaszka bez przodu pyska i żuchwy, a także częściowa lewa kość ramienna i kilka kręgów szyjnych i grzbietowych (Prieto-Márquez, 2014). Czaszka miała garb przed oczami, znany np. u dinozaurów takich jak Gryposaurus czy Kritosaurus, lecz nie jest on aż tak łukowato wygięty jak u tego pierwszego. Szczątki, pomimo tego, że zwierzę było duże (oszacowano je na 9-10m długości!) należały prawdopodobnie do niedorosłego osobnika.
Historia i ważność taksonu
Horner opisał czaszkę naaszoibitozaura w 1992 roku jako należącą do młodego osobnika rodzaju Kritosaurus. W tym samym czasie Hunt i Lucas opisywali część pozaczaszkową szkieletu jako należącą do gatunku Edmontosaurus saskatchewanensis. Po obejrzeniu czaszki stwierdzili oni, że nie może to być edmontozaur i nadali mu nową nazwę Naashoibitosaurus. W roku 2000 Thomas Williamson stwierdził (podobnie jak wcześniej Horner), że różnice te powstały wskutek innej morfologii czaszki w różnych stadiach rozwoju osobniczego. Według nich garb w miarę wzrostu przesuwał się do tyłu czaszki. Williamson wykazał także, że znalezisko pochodzi z tego samego obszaru i przedziału czasowego co Kritosaurus, a nie tak jak wcześniej sądzono z najmłodszej części formacji Kirtland. Jednak w drugiej edycji "The Dinosauria" uznano oddzielność tych dwóch rodzajów. W 2014 r. Prieto-Márquez dokonał redeskrypcjji kritozaura. Autor ten również uznał Naashoibitosaurus za odrębny rodzaj. Z taką interpretacją zgodzili się także Sullivan i Lucas (2015). Brak dzioba i żuchwy dodatkowo utrudnia rozstrzygnięcie ważności taksonu Naashoibitosaurus. Problem może zostać rozwiązany dzięki znalezieniu większej ilości materiału.
Spis gatunków
| Naashoibitosaurus | Hunt i Lucas, 1993 |
| N. ostromi | Hunt i Lucas, 1993 |
Bibliografia
Hunt, A. P., & Lucas, S. G. (1993). "Cretaceous vertebrates of New Mexico". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin, 77-92..
Prieto-Márquez, A. (2014). "Skeletal morphology of Kritosaurus navajovius (Dinosauria:Hadrosauridae) from the Late Cretaceous of the North American south-west, with an evaluation of the phylogenetic systematics and biogeography of Kritosaurini". Journal of Systematic Palaeontology, 12(2), 133-175 doi:10.1080/14772019.2014.770417.
Sullivan, R. M., & Lucas, S. G. (2015). "Cretaceous vertebrates of New Mexico". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin, 68: 105-129.
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Naashoibitosaurus_ostromi.png){kind=link}