Troodon
| Autor: | Korekta: |
| Adrian Sztuba | Kamil Kamiński |
| Troodon (troodon) | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Długość: | 2,6-?4 m | ||||||||||||||||||||||||
| Masa: | 49-57 kg | ||||||||||||||||||||||||
| Miejsce występowania: | USA - Montana, Alaska
Kanada - Alberta (formacje Judith River, Oldman, Dinosaur Park, ?Prince Creek, ?Lance, ?Hell Creek, [[[Horseshoe Canyon]]) | ||||||||||||||||||||||||
| Czas występowania | ok 77,5 – 74,5 (?66) Ma | ||||||||||||||||||||||||
| Systematyka | Dinosauria | ||||||||||||||||||||||||
Szkielet Troodon. Autor: Scott Hartman[1].
WstępTroodon to rodzaj niewielkiego dinozaura z rodziny troodonów (Troodontidae). Zamieszkiwał tereny dzisiejszej Ameryki Północnej w późnej kredzie. Historia odkryćTroodon został opisany w 1856r. przez Josepha Leidy na podstawie pojedynczego zęba. Zaliczył on ten rodzaj do jaszczurek. W 1877r. Cope zaklasyfikowałTroodon do teropodów. W 1901r. Nopcsa uznał go za przedstawiciela rodziny Megalosauridae. Podobnie postąpił Hay (1902). Natomiast Brown w 1908r. zaliczył go do dinozaurów ptasiomiednicznych (Ornithischia), a konkretnie do rodziny ankylozaurów (Ankylosauridae). Gilmore (1924) umieścił go wśród rodziny Pachycephalosauridae. Uznał również go za starszy synonim Stegoceras. Sternberg (1932) na podstawie szczątków stopy i kręgów opisał Stenonychosaurus ineąualis. W tym samym roku Gilmore opisał Polyodontosaurus grandis, który został zaliczony przez niego do jaszczurek. Russell (1948) opisał fragment kości szczękowej, którą przypisał do rodzaju Troodon. Na podstawie tej kości uznał go za teropoda. W 1951 roku, Sternberg uznał Polyodontosaurus grandis za młodszy synonim Troodon, a rodzaj Stenonychosaurus za jego bliskiego krewnego. Phil Currie (1987) stwierdził, że Stenonychosaurus i Polyodontosaurus są młodszymi synonimami Troodon, a różnice w budowie były spowodowane wiekiem osobników. KlasyfikacjaTroodon należał do rodziny troodonów (Troodontidae). Według badań z 2010r. ( Senter i in., 2010) najbliższymi krewnymi Troodon są rodzaje Saurornithoides i Zanabazar, a z 2011 r. (Zanno i in. 2011) Zanabazar, Saurornithoides i Talos. Według Xu i in., (2012) najbliżsi krewni to: Philovenator, Linhevenator, Zanabazar i Saurornithoides.. EtymologiaNazwa rodzajowa oznacza” kaleczący ząb” i odnosi się do mocno piłkowanych krawędzi zębów. PaleobiologiaTroodon uznawany jest powszechnie za drapieżnika. Miał duży pazur na tylnych kończynach, a jego oczy umożliwiały widzenie stereoskopowe. Miał jednak liczne, piłkowane zęby, które budową przypominają nieco zęby niektórych roślinożerców. Może to świadczyć o wszystkożerności tego dinozaura. Na Alasce znaleziono zęby mogące należeć do rodzaju Troodon, które mogą świadczyć o tym, że ten rodzaj osiągał długość nawet 4 m.. (Fiorillo, Tykoski 2014). Możliwe, że było to spowodowane małą ilością światła. Troodon, w przeciwieństwie do większości innych drapieżników miał większe oczy, więc mógł łatwiej polować (Fiorillo i Tykoski, 2014). W 1983 r. Jack Horner odkrył skamieniałe gniazda z jajami. Z początku uznano, że należą do rodzaju Orodromeus (Horner, 1984). Później, wraz z Weishampel przebadał kości jeszcze nie wyklutych dinozaurów i stwierdził, że reprezentowały rodzaj Troodon (Horner i Weishampel , 1996). Niedaleko znaleziono również kości dorosłych osobników, które mogły opiekować się młodymi. DinozauroidW 1982r. Dale Russell przeprowadził eksperyment myślowy, według którego jeśli Troodon przetrwałby wymieranie kredowe sprzed 66 milionów lat temu, to wykształciłby wiele cech podobnych do człowieka. Miałby on mieć podobny poziom inteligencji do człowieka, chodziłby w pozycji wyprostowanej, oraz miałby trzy palce, przy czym jeden byłby przeciwstawny. To twierdzenie spotkało się z dużą krytyką. Gregory Paul i Thomas R. Holtz Jr. uważali, że „dinozauroid” jest podejrzanie ludzki i jeśli by istniał zachowałby więcej cech teropodów, w tym poziomom postawę ciała i długi ogon. Spis gatunków
|
|||||||||||||||||||||||||